Septoplatyska – czy i jak należy leczyć krzywą przegrodę nosa?
Przegroda nosowa to ścianka, która dzieli jamę nosa na dwie części. Zajmuje przestrzeń wzdłuż całej długości nosa ciągnąć się do nosogardzieli, gdzie przewody nosowe łączą się. Początkowo zbudowana jest z tkanki chrzęstnej, która z biegiem lat kostnieje i tworzy tkankę kostną.
Krzywa przegroda nosowa jest dysfunkcją, która towarzyszy od urodzenia lub jest nabyta później w wyniku urazu. U noworodków najczęściej wynika ona ze złego ułożenia płodu oraz nieprawidłowości podczas porodu. U dorosłych najczęściej pojawia się wskutek różnego rodzaju wypadków.
Jak przejawia się krzywa przegroda nosowa?
Krzywa przegroda nosowa przejawia się uciążliwymi objawami, które jednak nie zawsze są od razu kojarzone z przyczyną. Do objawów, które wynikają z krzywej przegrody nosowej należą częste bóle głowy, odczuwalne trudności z oddychaniem oraz problemy z węchem, chrapanie podczas snu czy też wyjątkowo niebezpieczny bezdech senny, szybkie męczenie się podczas wzmożonej aktywności fizycznej, nawracające zapalenia gardła, zaburzenia słuchu, w tym częste zatykanie się uszu oraz powtarzające się zapalenia uszu. Zdarzają się również krwotoki z nosa. Zaniepokoić powinny też przedłużające się katary, nosowa mowa, napady astmy oraz uczucie zatkania nosa.
Dlaczego dolegliwości wynikające z krzywej przegrody nosowej są tak różnorodne i niepowiązane z samymi jamami nosa? W momencie, w którym drożność jednej z jam zostaje zaburzona, uniemożliwia to prawidłową regenerację mechanizmów osłonowych błony śluzowej, chroniącej przed infekcjami wirusowymi czy bakteryjnymi. Osłabiona ochrona przed wdychanymi mikrobami przekłada się na częstsze infekcje, które trudniej wyleczyć, ponieważ jamy nosa oraz zatoki gorzej się oczyszczają. Może to skutkować ciągłym niedoleczeniem infekcji oraz nawrotami dopiero co przebytych schorzeń. Do wizyty u lekarza laryngologa (otolaryngologa) powinna skłonić każda infekcja nosa, gardła lub zatok. Nie należy ignorować również wcześniej wspomnianych problemów z chrapaniem.
Leczenie krzywej przegrody nosa
Najbardziej rozpowszechnionym i najskuteczniejszym sposobem leczenia krzywej przegrody nosowej, na który równiej najczęściej decydują się pacjenci, jest operacja nazywana septoplastyką. Jeżeli krzywa przegroda nosowa znacząco obniża komfort życia pacjenta, powoduje u niego przykre dolegliwości i stanowi zagrożenie dla jego zdrowia, to zabieg chirurgiczny korygujący przegrodę jest refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Aby poddać się septoplastyce, należy otrzymać skierowanie od lekarza laryngologa, wydawane po przeprowadzeniu dokładnego badania w celu zakwalifikowania pacjenta do operacji. Podczas badania lekarz sprawdza kształt przegrody nosowej używając specjalistycznego sprzętu oraz przeprowadza wywiad w celu ustalenia obecnych i przebytych dolegliwości pacjenta. Czasem konieczne jest prześwietlenie lub tomografia komputerowa. Sam zabieg jest mało inwazyjny, a okres rekonwalescencji po nim względnie krótki. Septoplastyka może być przeprowadzana nie tylko u dorosłych, ale również u dzieci, szczególnie kiedy skrzywienie przegrody nosowej powoduje deformację twarzoczaszki.
Sama operacja trwa około godziny i jest przeprowadzana zazwyczaj w znieczuleniu ogólnym, rzadziej w znieczuleniu miejscowym. Przebieg zabiegu nie wygląda tak samo w każdym przypadku – dobierany jest indywidualnie do pacjenta i jego problemu oraz wyglądu przegrody nosowej. Możliwe jest wymodelowanie zdeformowanych struktur chrzęstno-kostnych lub całkowite usunięcie tkanki wpływającej na skrzywienie. Po zakończeniu zabiegu pacjentowi zakładane są szwy, które zdejmuje się po tygodniu. Zdarza się, że lekarz przepisuje preparaty nawilżające jamę nosową lub wspomagające usuwanie wydzieliny.
Po operacji należy ograniczyć intensywny wysiłek fizyczny oraz wstrzymać się przed pływaniem, opalaniem się czy lataniem samolotu. Niezalecane jest również spożywanie alkoholu. Oprócz tego nie powinno się gwałtownie i silnie wydmuchiwać powietrza nosem.