Wprowadzenie do operacji ślinianek
Operacja gruczołu ślinowego to zabieg chirurgiczny, którego celem jest usunięcie lub poprawa jego funkcji. Podczas operacji lekarze nie tylko eliminują przyczynę problemu, ale również dążą do przywrócenia prawidłowego funkcjonowania. W przypadku kamicy ślinianki, chirurg może usunąć kamień blokujący przepływ śliny. Natomiast w sytuacji nowotworów może być konieczne całkowite wycięcie gruczołu.
Zabieg zazwyczaj wykonuje się w znieczuleniu ogólnym, ale zależy to od charakteru operacji oraz stanu zdrowia Pacjenta. Po zakończeniu procedury następuje rehabilitacja oraz monitorowanie stanu zdrowia Pacjenta, aby zapewnić skuteczne leczenie i uniknąć ewentualnych powikłań.
Interwencja chirurgiczna dotycząca ślinianek jest istotnym krokiem w terapii schorzeń związanych z ich dysfunkcją i ma znaczący wpływ na poprawę jakości życia osób dotkniętych tymi problemami.
- PRZYCZYNY
- WSKAZANIA
- DIAGNOSTYKA
Przyczyny operacji ślinianek – choroby ślinianek
Główne powody przeprowadzania operacji ślinianek to:
- łagodne guzy,
- złośliwe guzy,
- kamica ślinianek.
Dodatkowo przewlekłe zapalenie gruczołu może prowadzić do zaburzeń funkcji gruczołów, co skutkuje uczuciem suchości w jamie ustnej. Taki stan nie tylko jest uciążliwy, ale może prowadzić do próchnicy i infekcji grzybiczych jamy ustnej.
Kiedy pojawiają się pierwsze symptomy, niezwykle ważne jest przeprowadzenie szczegółowej diagnostyki. Pozwala to na określenie przyczyny dysfunkcji oraz podjęcie decyzji o dalszym leczeniu. Celem interwencji chirurgicznej jest nie tylko złagodzenie objawów, ale także poprawa jakości życia osób cierpiących na te dolegliwości.
Wskazania do chirurgicznego usunięcia ślinianek
W kilku określonych przypadkach schorzeń wskazane jest usunięcie ślinianek. Poniżej przedstawiamy najczęstsze powody, dla których Pacjenci decydują się na operację:
- Nowotwory dużych gruczołów ślinowych to heterogenna grupa zmian, które mogą mieć charakter łagodny lub złośliwy. Najczęściej występują w śliniance przyusznej, rzadziej w śliniance podżuchwowej i podjęzykowej. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie mają kluczowe znaczenie dla rokowania pacjentów.
- Nowotwory łagodne gruczołów ślinowych, które stanowią większość patologii zazwyczaj rosną powoli i przez długi czas mogą pozostawać bezobjawowe. Typowym objawem jest bezbolesny, twardy, łatwo przesuwalny guz w okolicy przyusznej lub podżuchwowej i to właśnie na tym etapie Pacjent powinien zgłosić się do laryngologa, ponieważ nieleczony guz łagodny może przekształcić się w nowotwór złośliwy. W przypadku guzów łagodnych ślinianki przyusznej leczeniem z wyboru jest chirurgiczne usunięcie guza z marginesem zdrowych tkanek (parotidektomia częściowa z zachowaniem funkcji nerwu twarzowego) natomiast w przypadku pozostałych gruczołów ślinowych jest to usuniecie guza wraz z gruczołem ślinowym.
- Nowotwory złośliwe stanowią ok. 15-30% guzów ślinianek. W przeciwieństwie do łagodnych zmian, nowotwory złośliwe rosną znacznie szybciej. Mogą być twarde, nieruchome i słabo odgraniczone od otaczających tkanek, powodując również dolegliwości bólowe w okolicy guza. Dodatkowo może pojawić się również porażenie lub niedowład nerwu twarzowego charakteryzujący się opadaniem kącika ust czy trudnością z zamknięciem oka po stronie guza. Leczeniem z wyboru jest leczenie chirurgiczne połączone często z leczeniem systemowym.Jeśli zauważysz:
Szybko rosnący, twardy guz w okolicy przyusznej lub podżuchwowej
Ból w okolicy ślinianki
Zaburzenia ruchu twarzy (np. opadanie kącika ust)
Powiększone węzły chłonne szyjne
Owrzodzenie skóry lub krwawieniePilnie zgłoś się do laryngologa, są to objawy alarmowe dla nowotworów ślinianek.- Kamica ślinianek to schorzenie polegające na tworzeniu się złogów (kamieni) w przewodach wyprowadzających ślinę, co może prowadzić do ich zablokowania i stanu zapalnego. Objawy zależą od lokalizacji kamienia oraz stopnia zablokowania odpływu śliny.
Najbardziej charakterystyczny objaw – ból i powiększenie ślinianki, które nasilają się w trakcie jedzenia (tzw. „ból posiłkowy”). Spowodowane jest to wzmożoną produkcją śliny, która nie może swobodnie odpływać z powodu kamienia blokującego przewód.
Diagnostyka i obrazowanie przed operacją
Przed przystąpieniem do operacji niezwykle istotne jest przeprowadzenie szczegółowej diagnostyki. W tym kontekście wykorzystuje się różnorodne techniki obrazowania, wśród których USG cieszy się dużą popularnością. Badanie ultrasonograficzne umożliwia nie tylko wizualizację gruczołów ślinowych, ale także identyfikację potencjalnych patologii, takich jak złogi czy zmiany nowotworowe.
W przypadku podejrzenia guza złośliwego ślinianki lub kiedy badanie USG pozostawia lekarzowi wątpliwości przed operacją, wskazane jest poszerzenie diagnostyki. W procesie tym uwzględnia się także inne metody, takie jak:
- rezonans magnetyczny (RM),
- tomografia komputerowa z kontrastem (TK),
- biopsja gruczołu.Wszystkie te procedury są kluczowe dla podjęcia decyzji o ewentualnej interwencji chirurgicznej. Dzięki nim lekarz ma możliwość zaplanowania odpowiedniej strategii leczenia.
USG ślinianek jako metoda diagnostyczna
USG (ultrasonografia) gruczołów ślinowych to nieinwazyjne badanie obrazowe, które pozwala ocenić strukturę i funkcjonowanie ślinianek. Jest jedną z podstawowych metod diagnostycznych w wykrywaniu chorób gruczołów ślinowych.
W czasie badania lekarz ocenia:
- Rozmiar i kształt ślinianek
- Echogeniczność (czyli strukturę tkanki)
- Obecność kamieni, torbieli, guzków
- Przewody wyprowadzające ślinę
Zalety USG gruczołów ślinowych:
Nieinwazyjne i bezpieczne – nie używa promieniowania rentgenowskiego.
Szybkie i dostępne – wynik często dostępny od razu po badaniu.
Precyzyjne – pozwala na wykrycie wielu patologii we wczesnym stadium.
Może być powtarzane wielokrotnie – idealne do monitorowania zmian.
Biopsja ślinianek i jej znaczenie
Biopsja jest niezwykle istotnym narzędziem w diagnozowaniu problemów związanych ze śliniankami, zwłaszcza w sytuacjach, gdy istnieje podejrzenie raka. Zazwyczaj przeprowadza się ją w formie biopsji cienkoigłowej, co pozwala na pobranie próbki tkanki z guza. To kluczowy etap, który umożliwia ocenę charakterystyki zmian oraz podjęcie decyzji dotyczących dalszego leczenia.
Biopsja cienkoigłowa (BAC) gruczołu ślinowego to małoinwazyjna i bezpieczna metoda diagnostyczna, stosowana głównie w celu oceny guzów i zmian patologicznych w śliniankach. Pozwala na pobranie próbki komórek z podejrzanej zmiany i przeprowadzenie ich analizy mikroskopowej. Jest szczególnie pomocna w przypadku podejrzenie nowotworu złośliwego gruczołu ślinowego.
Otolaryngolodzy Medicus Clinic
Wizyta u otolaryngologa w Medicus Clinic to kluczowy element kompleksowej diagnostyki i leczenia schorzeń ślinianek. Nasi doświadczeni specjaliści przeprowadzają dokładne badania, dobierają optymalne metody terapii i oferują skuteczne rozwiązania dostosowane do potrzeb każdego Pacjenta.
